شهرستان سبزوار
پيشينه تاريخي و جغرافيايي سبزوار
اين شهر در غرب خراسان رضوي قرار دارد . اين شهر شامل 5 قسمت است كه با نامهاي ذمركزي ، روداب، خوشاب ، داورزن و ششتمد ميباشد. كوههاي جغتاي دشت جوين را از سبزوار جدا ميكنند . رشته كوههاي – كوه ميش – در جنوب سبزوار واقع است .
Sabzvar Tourist attractions
Georgraphical and historical background
This towns is siuated in west of Razavi province.It concludes 5parts named, central, Roodab, khoshab, Davarzand and sheshtamed. Joghtaymountions seprated joreyn plain from the main platue of Sabzvar. Koohmish is located in the south of sabzvar.
In other words, Sabzvar is encircled in north and south of these mountains. The climate is moderate.in mountainous region cold. There are two seasonal rivers in sabzvar named [kalshoos] Based on the latest archaeological studies, the background of the city, related to Neoltik period. In historical period joreyn and Sabzvar were part of partiyan district. Sabzvar was called Bihaghin the old time. In Islamic period this town has observed many occurencec. At the beginning khossro gerd was the center of Bihagh region, But in the middle centuries Sabzvar replaced this town Mongol troops destroyed this town. Based an famous Authors Bihaghis the Arabized from of Bihah or Bihan means merciful. In old passages Sabzvar was mentioned in numerous forms like Sabzvar Sanzvar and Sozvar. Ozir the great prophet of God-passed this region. Development of Christianity in this land, shows the role of region in the town. The distance of this city to Mashhad is 220km. people speak Persian language with khorassani dialects are spoken too.jovin plain is the most important agri cultural centerin Sabzvar. There are many natural water fall in this city which consist of, Bid river Arg river and zarmoshk. Numerous agricultural products of this town consist of a grapes, apricot, plum, nust almond and oil seeds.
Sabzvar Tourist attractions
1-Saint Heydar shrine, Soltan Abad a small townin Sabzvar district.
2-Ghnnadan old Hosseiniyeh. This historical mosque located near jame mosque. The antiquity of the place is 100years. Aportrait of the benevolent is hanged on the wall.
3-Saint Yahya holy shrine
This monument is in cluding of two enterance that leads to inside of dome –house. Themost ancient part of this tomb is its squared 4 porches dome house that is made by architectural style in 6th and 7th centuryAH. Also the minarets in 29m heights are added to this monument in the next period. In cluding decorating elements to this monuments can be mentioned to brick tiling mirror work- arcographs and soon
4-Jame mosque of Sabzvar .
This mosque with 4000 square meters vastness is including southern porch, courtyards, the nave and porch there is an inscription dates to 1913AD.and on the top of the alate of southern porch and two bricked minarets up to the porch Also a nave corres ponded to southern porch construcation is added to it located at two sides of this mosque. More over some inscriptions dates to safarid age[1600 and 1800AD] is seen at cooridor of eastern part of the northern porch.
5-Sabzvar museum of Anthro pology.
This museum is situated in side the Haj Fakhkhor Robat. It concludes…potteries ,customs, traditional marriage carpet wearing, dying, pottery, black smithing, felt making, wooden horse cere monies and wood working.
6-Mohammad Taghi-Boghrat-shrine
It is located opposite the museum of anthropology.
7-Fakhriyeh deroted school
8-Ahlal Beity deroted school
9-Faramarz old caravansary
It is among four-porched buildings that is contrucated in 1291L-H by Haji Faramarz khan Sabzvari 2for housing of caravansary and Imam Reza pilgrims beside khorassan freeway. Including signify cant architectural parts of building can mention to natex and its upper chambers, porch, over looking tonaves, pavilions and stable that eastern stable after changing in use has converted to Anthr opology.
10-Molla hadi Sabzavari
He was renown to Assvar and born in 1212L-H in sabzvar. And died 1289 L-H. Description of the world from wisdom description of days etcetera are in cluding his books. The tombs structure built by the order of Mostsfiyo imamlek then the national monuments socity repaired and emblished this monument.
11-Saint jafar in chahak village.
12-Abolghasem shrine [chahak village]
13-Sayyed Ahmad shrine [khoda shah village]
14-Saint shahrbannoo [Tazar village]
15-Saint Ali [choobin village]
16-Saint Ali Asghar [Rivand village]
17-Saint sayyed jalal [Darghadam village]
18- Saint pire morad Deh [Barghadam village]
19-Saint Haft massom [kroozhde village]
20-Saint sayyed Hassan [Azad menjir village]
21-Saint Ali Akbar [Ali Abad village]
22-Saint sayyed Ebrahim [parvand village]
23-Sain Hassan [manzel Abad]
24-Holy shrine of pirkahak village
25-Baba langar shrine
26-Saint Essmailin [Bahman Abad village]
27-khosrojerd village shrine
28-Saint Abolghasem [kaskan village]
29-saint Hassan [jamal Badan village]
30-Shoeib holy shrine
The holy shrine consisting of a courtyard enterance nave dome and chambers at the body of dome-house. Basedon internary this place located at Sabzvar from the late of Timurid age but it was the prey of changes next. Mirror working and ortodox is attached to the construction in 1926A.D
Anmin Tojjar Tomb
This construction regarding architecture with rectangular olan is including of small courtyard, two domes with Rasmibandi, decorations and two chambers.Us age of architectural making this construction in Qajarid age.
31-Agha caravansary
It is located between jame mosque and pamanar mosque.
32-Oliya caravansary
Located between jame mosque and pamanar
33-Two doors caravansary
It is situated between old jame mosque and saint Yhya shrine
34-Sohrab Tomb. Located inside the muni cipality building
35-Aghiran caravansary
This historical Robat is located opposite saint yahya shrine in Sabzvar
36-Pamenar mosque
This mosque with 350square meters vastnees consistiny of columned naved and courtyard at southern part. Bsed on what ever is mentioned at history of Bihagh. This building is made in317L-H by Abolfazl ziari and minaret in 17 mlenghf by effort of khaje Amirak Dabir is built forit. Decorating elementas of this mosque are including tile-working bricking and bricked frizes.
37-Khsrojerd tower
Khosro jerd was a prosperity city in 5th and 6th in Beihaghs region that this bricked minaret is remained from a jame kosque.
Bsed on existed inscriotion khsrajerd minaret has constructed in 505L-H and including decorating bricks in various forms
38-Rivands Lean to fire temple
This Stony remain is famed to Satan 's house . Including a lean to in 7 m height and its attachment . The enterance of monument leads to hall's surroundings from eastern side . At 4 sides of monument some edge makers like Sarvesstan palace is made for laying of the dome on the squared . the archaeologists believed that this is including prominent five- temples of Sassanid period called Azar Barzin Mehr and belonged to farmers group .
39- Saint Ali Akbar , it is located in Davarzan district in nahalvand Village . The distance is about 17 km .
40- Old Jame Mosque of Farmad
41- Ebne Yamin Tomb , He was a great scholar and poet of Sabzvar . He died in 796 L H .
42- Saint Ahmad Shrine , This holy place is located in Farmad village . 43- Mazinan old Caravansari.
44- Mazinan Water storage and ice- bpx
45- dr Shareate Statue
46- There are 2 shrines between Bahmanabad andMazinan . The old one is Saint Hossein and the new one is Saint Essmail .
47- Mehr Historical Robat . I t is lov
Cated in Mehr village .
48 – Saint Ali Asghar Shrine near Rivand village
49- Saint Shahzade Hossein , It is situated in Rivand village .
50- Saint Bibi Olya Khatoon shrine located in Bashteen village
51- Saint peere Steer Shrine . This small shrine is located in Steer village
51- Shamlagh recreational resort . This holiday resort is located alittle farther from Saregh village . Also a saint is buried there called Saint Ghoreysh .
52- Saint Yahya [ Azizabad village , in Sheshtamad district ]
53 – Ebne Fandogh
Abolghassem zeyd reputed to Ibne Fandogh is among scientists and authors in 6th century . He was born in Beyhagh in Sabzvar and learned different sciences in big cities as Ray , Neyshaboor , Sarakhs and Marve to famous scholars until became master in literature , proverb , word, math and medicin .
54- Osskooye Garden – House This garden measures 10 hektars and located in Abrash village . It measures 2 floors . It dates back to Qajarid period .
55- shir Ahmad Wild life Park . This region is located in south of Sabzvar .
56- Zafferaniye old Robat [caravansari]
57- Zafferaniye ice – box
58- Zaffraniye old castle
59- Arab Caravansari
Acknowledgment
1- Sabzvar Local People
2- Mr Mohammad Taghe Mahfoozi [ poet and writer ]
3- TOurist , handicraft and Cultural office of Sabzvar
4- Mr Ghassem Heravi [Sabzvar citizen ]
پيشينه تاريخي وجغرافيايي شهرستان سبزوار
اين شهرستان درغرب خراسان رضوي است. اين شهرستان شامل5 قسمت است كه به نامهاي مركزي، روداب، خوشاب، داورزن وششتهد مي باشند.كوههاي جغتاي دشت جوين راازسبزوارجداميكنند.رشته كوههايي (كوه ميش)درجنوب سبزوارواقع است.به عبارت ديگر سبزواراحاطه شده ازشمال وجنوب توسط كوهها
هوامعتدل است ومناطق كوهستاني سرد است.2رودخانه فصلي درسبزوارهستند بنامهاي كالشور.برطبق اخرين اطلاعات باستان شناسي پيشينه اين شهرمربوط به دوره نئولتيك مي باشد.دراين دوره ي تاريخي جوين و سبزوارقشمتي ازمجموعه پارتيان ميباشد.
نام قديم سبزواربيهق است.دردوره اسلامي اين شهربا رخدادهاي فراواني روبه رو بوده است.درابتدا شهرخسروگردمركز بيهق بوده است.امادرقرون ميانه، سبزوارجايگزين بيهق شد.اين شهرتوسط سربازان مغول ويران شد.برطبق گفته نويسندگان مشهوركلمه بيهق-معرب شكل بيهگ يابيهن به معناي بسياربخشنده مي باشد.
درمتون كهن سبزواربه شكلهاي مختلفي نوشته شده است مانند سابزوار، سنزواروسوزوار.عزيزپيغمبرازاين منطقه عبوركرده است.رشد مسيحست دراين منطقه درقبل ازاسلام نشانگرنفش دين دراين شهرمي باشد.
فاصله اين شهرتامشهد220 كيلومتر است.مردم فارسي صحبت مي كنندوبا لهجه وگويش خراساني.گويشهاي كردي وتركي نيزصحبت مي شوند.دشت جوين سبزوارمهمترين بخش كشاورزي اين منطقه است.ابشارهاورودخانه هاي طبيعي زيادي دراين شهرجريان دارند. كه عبارتند ازرودخانه بيد،رودارگ،وزاومشك.محصولات كشاورزي از جمله انگور،زردالو،گوجه درختي،فندق وگردو،بادام ودانه هاي روغني دراين شهرتوليد ميشوند.
جاذبه هاي گردشگري شهرستان سبزوار
1-مزارحيدر
اين مزاردربخش سلطان ابادمنطقه سبزوارواقع است.
2-حسينيه قديم قنادان يزديها
اين مجتمع تاريخي درنزديك مسجدجامع قديم شهرسبزواراست.قدمت ان حدود100 سال است.عكسي ازخيرحسينيه به ديوار سالن اويزا ن است.
3-مقبره امامزاده يحيي
اين ساختمان بقعه متبركه داراي 2درگاه است كه به گنبدخانه منتهي مي شود.قديمي ترين بخش اين مقبره گنبدخانه چهارضلعي است كه به سبك وسياق معماري ايران ساخته شده است.ومربوط به سده هاي6و7(ه-ق)است. هرچندمناره هاباارتفاع29 متري به اين مجموعه اضافه گرديده است.ازعناصرتزئيني به كارگرفته شده دراين مقبره ميتوان به اجركاري،كاشي كاري وايينه كاري وكاربندي وگچكاري و...اشاره نمود.
4-مسجدجامع قديم سبزوار
ابن مسجدكهن به مساحتي حدود4000 مترمساحت شامل ايوان جنوبي، حياط، شبستان ورواق است.برطبق كتيبه قدمت ان به1292 مي رسد.برفرازايوان دو مناره اجري قراردارد.همچنين درطرفين اين بخش ازمسجد،شبستان باشيوه طاق بلند همزمان بانماي ايوان جنوبي به ان افزوده شده است.افزون براين دردالان سمت شرقي ايوان شمالي كتيبه هايي اردوره صفويه باتاريخ هايي979و1226(ه-ق) ديده مي شود.ازجمله عناصرتزيئني اين بنا ميتوان به كاشيكاري هفت رنگي وخشتي اشاره نمود.
5-مقبره مردم شناسي شهرستان سبزوار
اين مقبره درداخل كاروانسراي حاج فخارقراردارد. ان شامل اتاقكهاي مختلفي ازجمله سفال، اداب ورسوم، رنگريزي،ازدواج سنتي، قالي بافي سفالگري واهنگري ،نمدمالي، جشن اسب چوبي وخراطي مي باشد.
6-محمد تقي-بقراط
ابن مقبره روبروي مقبره مردم شناسي شهرسبزوارواقع است
7-مدرسه وقفيه فخريه
8- مدرسه وقفيه اهل بيت
9-كاروانسراي قديمي فرامرزخان
اين بناي قديمي دربين ساختمانهاي 4ديواني است كه درسال1291 ساخته شد.سازنده بناحاج فرامرزخان سبزواري بود.اين بناجهت استراحت كاروانها وزائرين امام رضا ساخته شده.ازبناهاي برجسته ومعماري ساختمان ميتوان به شبستان واتاقهاوايوانهاي مشرف به چله خانه اشاره كرد.غرفه ها واستبل پس ازتغييردركاربري تبديل به موزه مردم شناسي شده اند.
-10ملا هادي سبزواري
اين شاعرمعروف متخلص به اسرارمي باشد كه درسال1212(ه-ق)متولدشده.ووفات وي درسال1289(ه-ق) اتفاق افتاد.ازكتب معروف اين فيلسوف بزرگ مي توان شرح منظومه، شرح ليالي،حاشيه برتجربه و...نام برد.ساختمان مقبره ملاهادي سبزواري به دستورمستوفي الممالك تاسيس شد.وسپس توسط انجمن اثارملي ايران مورد بازسازي وتزئين قرارگرفت.
11-امام زاده جعفردرروستاي چاهك
12-امام زاده ابوالقاسم (دهكده چاهك)
13-امام زاده سيد احمد(دهكده خداشاه)
14-امام زاده شهربانو(دهكده طزر)
15-امام زاده امين (دهكده چوبين)
16-امام زاده علي اصغر (دهكده ريوند)
17-امام زاده سيدجلال(روستاي درقدم)
18-پيرمراد (روستاي برغمد)
19-زيارتگاه هفت معصوم (روستاي كروژده)
20-مقبره سيدحسن (روستاي ازادمنجير)
21-امام زاده علي اكبر(روستاي علي اباد)
22-امام زاده ابراهيم (روستاي پروند)
23-امام زاده حسن (منزل اباد)
24-مرقدمطهرامام زاده شعيب
اين مرقدمطهرشامل يك حياط، شبستان ورودي، گنبدواتاقهايي دراطراف گنبد خانه است. برطبق سفرنامه اين مكان ازاواخردوره تيموري درسبزواروجود داشته است.اما ان درمعرض تغييرات زيادي بوده است.شبستان ايينه كاري درسال1926 به
ساختمان اضافه شد.اين ساختمان با معماري مستطيل شكل شامل حياط، 2گنبدبا رسمي بندي وتزيينات مي باشد.به كارگيري عناصرمعماري اين مقبره ساخت ان را به قاجار مربوط مي كند.
25- كاروانسراي اقا
اين بناي تاريخي بين مسجدجامع ومسجدپامنارواقع است.
26- كاروانسراي عليا
اين اثرتاريخي بين مسجدجامع ومسجدپامنارسبزوار واقع است.
26-كاروانسراي دودرب
واقع دربين مسجدجامع قديم ومرقدامام زاده يحيي واقع است.
27-رباط قديمي اقيران
اين بناي تاريخي درروبروي امام زاده يحيي شهرستان سبزوارواقع است.امروزه اين مسجدبا وسعت تقريبي 350 مترمربع مشتمل برشبستلن ستون دار وصحن درضلع جنوبي است.برمبناي انچه درتاريخ بيهق امده است، اين بنا در سال317(ه-ق) توسط امير ابوالفضل زيادي تجديد بناشده است.ودرسال420(ه-ق) به سمت خواجه اميرك دبير بزاي ان مناره اي با ارتفاع 17متر ساخته شده است عناصرتزئيني اين مسجد شامل كاشيكاري، اجركاري وكتيبه هاي اجري است.
28-ميل ومناره خسروجرد
براساس كتيبه موجودميل خسروجرد درسال505(ه-ق) ساخته شده است.خسرو جردشهري ابادبوده است كه ابن مناره اجري برجاي مانده ازيك مسجدجامع مي باشد اين بنا بركنارراه نيشابوربه ري حكم راهنماي مسافران وكاروانيان راداشته است.ازجمله عناصر تزئيني اين بنا ميتوان به اجرهاي تراش وقالبزده دراشكال متنوع اشاره كرد.
29-اتشكده ريوند (4طاقي ريوند)
اين بناي سنگي مشهوربه(خانه ديو) مي باشدوشامل يك چهارطاقي بابيش از7مترارتفاع والحقات ان مي باشد.ورودي بناازضلع شرقي به گنبدخانه مرتبط مي شود.درچهارگنج فيلپوشهايي مشابه به كاخ سروستان وقصرشيرين براي استقرارگنبدبرروي قاعده مربع ايجادشده است.به باوربرخي باستان شناسان اين بنا يكي ازاتشكده هايي مهم دوره ساساني به نام اذربرزين مهرومتعلق به طبقه كشاورزان بوده است.
30-امام زاده علي اكبر
اين مكان مقدس در17كيلومتري بخش شهرداورزن سبزواراست.كه مسيران ازروستاي نهالوند است.
31-مسجدجامع قديم روستاي فرمدسبزوار
32-مقبره ابن يمين.
شاعرونويسنده بزرگ سبزوار.وي درسال769(ه-ق)وفات يافت.
33-مقبره امام زاده احمد
اين مكان مقدس درفرمدواقع است.
34-كاروانسراي قديم روستاي مزينان
35-يخدان قديمي واب انبارمزينان
36-تمثال دكترعلي شريعتي
37-2امام زاده اي دربين روستاي مزينان وبهمن ابادوجودداردكه قديمي متعلق به امام زاده حسين وجديدمتعلق به اقا امام زاده اسماعيل است.
38-كاروانسراي تاريخي روستاي مهرسبزوار
39-مقبره امام زاده علي اصغر
اين امام زاده نزديك روستاي ريونداست
40-امام زاده شازده حسين
اين مكان مقدس درداخل روستاي ريوندسبزوار است.
41-امام زاده بي بي عليه خاتون
اين مقبره درروستاي باشتين سبزوار است.
42-زيارتگاه پيراستير
اين زيارتگاه در ابتداي جاده روستاي استيرر واقع است.
43-منطقه ييلاقي-تفريحي-شملق
اين منطقه تفريحي با كمي فاصله بعد ازروستاي سارق قراردارد.هرچند شخص مقدس هم درانجا بنام امامزاده قريش دفن است
44-امام زاده يحيي
اين مكان مقدس درروستاي عزيزابادبخش ششتمد سبزوار واقع است.ابوالحسن زيد معروف به ابن فندق ازدانشمندان ونويسندگان قرن6 هجري است اودربيهق متولدشدوعلوم مختلفي رادرشهرهاي ري-نيشابور-سرخس ومروكسب نمودوازمحضراستادان بزرگ كسب علم نمودتابه درجه استادي رسيد.وي درعلوم ادبي-حكم-كلام-رياضيات وپزشكي استاد بود.
45-خانه باغ اسكويي
اين خانه باغ در2طبقه ومتعلق 50-كاروانسراي تاريخي عربها
به خاندان اسكويي مي باشد.دردهكده ابارش قرار دارد.داراي حدودا10هكتارزمين است.
46-حيات وحش شيراحمد درجنوب سبزوارقراردارد.
47-كاروانسراي قديم زعفرانيه-روستاي زعفرانيه
48-يخدان قديم زعفرانيه
49-قلعه كهن زعفرانيه